رتبه بندی شرکت های EPC
در این بخش از وب سایت اخذ رتبه و رتبه بندی شرکت های EPC را به شما توضیح خواهیم داد. امروزه طرح های سرمایه گذاری، مقادیر زیادی از سرمایه ها و بسیاری از منابع ملی را به زمین خود کشانده اند. تسریع در اجرای این طرح ها، بهره برداری حداکثری از دانش و تجربه اجرایی پیمانکاران و تکنولوژی های جدید سبب شده است که نیاز به استفاده از راهکار های اجرایی جدیدتر به غیر از روشهای سنتی و متعارف طرح ها، احساس شود.
در روش اجرای متعارف، مهندس مشاور، طراحی تفصیلی طرح یا پروژه را انجام داده و براساس آن، اسناد مناقصه برای طرح، تهیه شده و پیمانکاران تنها برای اجرای طرح، بر اساس طراحی تفصیلی یاد شده، مشخصات فنی و حجم کار، در مناقصه شرکت می کنند.
به زبان ساده تر:
برای اجرای هر پروژه و طرح، توان اجرایی شرکتی که دارای گواهی صلاحیت است می بایست طبق آیین نامه ارجاع کار ارزیابی شود. معیار های این ارزیابی در بخش های مختلف مهندسی، تدارکات، ساختمان و نصب و راه اندازی سنجیده می شوند.
بخشی از فرآیند ارجاع کار به پیمانکاران جهت انجام طرح های صنعتی به روش طرح و ساخت است. بدین ترتیب که در ارتباط با پروژه مورد نظر طی آن اجرای کار پیمانکاران دارنده گواهی صلاحیت بر اساس آیین نامه ارجاع کار به پیمانکاران طراحی و ساخت صنعتی به وسیله دستگاه اجرایی بررسی شده و حائزان شرایط برای دعوت به ارائه پیشنهاد تعیین می شوند.
اخذ رتبه شرکت های EPC (طرح و ساخت)
روش طرح و ساخت، یکی از راهکار های اجرایی دیگر یا غیر متعارف است. روش طرح و ساخت، خود به زیر روشهای دیگری تقسیم می شود. در روش های طرح و ساخت، مسئولیت طراحی و اجرای طرح در چارچوب خواسته های کارفرما و ضوابط مقرر، با یک پیمان، به پیمانکار واگذار می شود. روش اجرای طرح و ساخت، در دورانهای قدیم نیز وجود داشته است. در برخی دورانها، این روش تنها روش یا مهمترین روش در که معماری با تجربه بوده، مسئولیت (Master Builder) دسترس برای اجرای طرحها بوده است. در قرون وسطی، سازنده اصلی طراحی و اجرا را به عهده داشته است. ساختمانهای با شکوه و بزرگ، مثل کلیساها، کاخها و مسجدها، در قدیم به این روش ساخته می شدند.
بیشتر بخوانید: اخذ EPC صنعتی
در نتیجه:
با پیشرفت روشهای محاسبه، طراحی و اجرا، و به کارگرفته شدن تاسیسات مختلف در ساختمانها، مهندسی به تدریج از معماری که رویکردی زیباشناسانه و فلسفی داشت، جدا شد و معماری، مهندسی و ساخت، به صورت تخصص های جداگان های تکامل پیدا کردند و قوانین و مقررات در کشورها از جمله در کشور ما، جدا شدن طراحی و ساخت را الزامی کردند. طراح و سازنده هر یک، مسئولیت های جداگانه ای یافتند و به این ترتیب، روش متعارف به عنوان روش اجرای اصلی پدیدار شد.
از دههی ۷۰ میلادی، در آمریکا و برخی کشورهای اروپایی، بخش خصوصی برای اجرای برخی از طرحهای خود، روشهای اجرایی دیگری را برگزید که هر یک مزایایی داشتند. با آشکار شدن مزایای آن روشها، به تدریج قوانین ناظر بر کارهای دولتی نیز برای بهکارگیری روشهای غیرمتعارف انعطاف نشان دادند و کارفرمایان دولتی نیز اجازه یافتند که روشهای اجرای غیرمتعارف را در چارچوب محدودیتهایی به کار گیرند. با وجود آنکه هنوز بیشتر کارهای دولتی و بخش خصوصی در کشورهای توسعهیافته به روش متعارف انجام میشود، اما بهکارگیری روشهای غیرمتعارف، به ویژه روش طرح و ساخت، گسترش یافته و این روشها به تدریج سهم بیشتری را به خود اختصاص میدهند.
در ادامه:
استفاده از روش طرح و ساخت (اخذ رتبه مربوطه) مستلزم توجه به جوانب گوناگون، مهیا بودن شرایط و رعایت صرفه و صلاح دولت است. این روش عمدتاً با هدف کاهش زمان، انتقال برخی ریسکها و مسئولیتها به پیمانکار (احتمالاً با هزینه بیشتر برای کارفرما) و تعیین قطعی زمان اتمام و مبلغ پیمان به کار گرفته میشود. اجرای این روش نیازمند پیششرطهایی نظیر توانایی دستگاه اجرایی در تعریف دقیق پروژه، تأمین قطعی اعتبار، اطمینان از وجود پیمانکاران توانمند و مدیریت کارآمد دستگاه اجرایی است. برخی دستورالعملهای این مجموعه، به دلیل تنوع طرحها، ماهیت موردی دارند و تعیین ضوابط کلی برای آنها ممکن نیست. لذا، تلاش شده است تا دستاندرکاران در استفاده از متون تکمیلی احتمالی محدود نشوند.

به منظور تکمیل مجموعه ضوابط طرح و ساخت و رتبه بندی شرکت های EPC، به ویژه در رشتههای مختلف، دستورالعملهای دیگری نیز مورد نیاز است. با گسترش بهکارگیری این روش اجرا در کشور و کسب تجربههای اجرایی، نهادهای مسئول این دستورالعملها را تهیه خواهند کرد.
در طرحهای صنعتی، دستگاه اجرایی تشخیص میدهد که از ضوابط اجرایی روش طرح و ساخت در پروژههای صنعتی استفاده کند. امید است مدیران و مجریان طرحها، کارشناسان عالیرتبه کشور، و همچنین متخصصان فنی و اجرایی در بخشهای دولتی و غیردولتی، به ویژه پیمانکاران طرح و ساخت، پس از بهکارگیری این ضوابط، نظرهای اصلاحی و تکمیلی خود را به سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور ارسال کنند تا این سازمان این ضوابط را در آینده اصلاح یا تکمیل کند.
بیشتر بخوانید: اخذ EPC غیر صنعتی
در نتیجه:
کار در دست اجرا، قراردادهای دارای پیشپرداخت کارفرما یا اعتبار اسنادی فعال تلقی میگردد. پروژههای با پیشرفت فیزیکی بیش از ۹۰ درصد، جزو کارهای در دست اجرا محسوب نمیشوند. هزینههای خدمات بازپرداختی مندرج در قرارداد، در مبلغ نهایی آن لحاظ نمیشود. کارگروه تأیید صلاحیت، سقف ظرفیت شرکتهای مجری طرح و ساخت بدون مشارکت را بر مبنای عملکرد آنها تعیین نموده و این میزان نباید از حداکثر تعیینشده تجاوز کند. ارجاع پروژههای با ارزش بالای ۵۰۰۰ میلیارد ریال و مجتمعهای نفت، گاز و پتروشیمی، مستلزم طرح در کارگروه مذکور است. کارگروه رتبه بندی شرکت های EPC میتواند پیشنهادات اصلاحی جداول را جهت بررسی به دفتر امور مشاوران و پیمانکاران ارائه نماید تا پس از تصویب، اعمال و به فهرست رشتهها افزوده شود.
به عبارت دیگر :
کار در دست اجرا به قراردادهایی اطلاق میشود که کارفرما پیش پرداخت داده یا اعتبار اسنادی آنها فعال شده باشد. پروژههای با پیشرفت فیزیکی بالای ۹۰ درصد، کار در دست اجرا محسوب نمیگردند. قیمت خدمات بازپرداختی در قرارداد، جزو مبلغ کل قرارداد محاسبه نمیشود. کارگروه تأیید صلاحیت، پس از بررسی، حداکثر ظرفیت شرکتهای پیمانکاری طرح و ساخت بدون همکار را بر اساس کارهای انجامشده تعیین میکند و این ظرفیت نباید از سقف تعیینشده تجاوز نماید. ارجاع پروژههای با مبلغ بیش از ۵۰۰۰ میلیارد ریال و مجتمعهای نفت، گاز و پتروشیمی، نیازمند طرح در کارگروه تأیید صلاحیت است. کارگروه رتبه ندی شرکت های EPC نیز میتواند پیشنهادات اصلاحی جداول را به دفتر امور مشاوران و پیمانکاران ارائه دهد تا پس از تأیید، اعمال و به رشتههای موجود اضافه گردد.
رتبه طرح و ساخت غیر صنعتی
الف) رشته EPC ساختمان ، شامل تخصصهای :
ساختمانهای آموزشی، ورزشی، بهداشتی و درمانی.
ساختمانهای مسکونی، تجاری، اداری، صنعتی .
معماری داخلی.
نوسازی و احیای بافت های فرسوده شهری.
مقاوم سازی و پدافند غیرعامل ساختمانهای موجود .
ب) رشته EPC آب ، شامل تخصص های :
سدسازی و سازه های آبی .
شبکه های آبیاری و زهکشی.
تاسیسات آب و فاضلاب.
حفاظت و مهندسی رودخانه.
تونل و ساز ههای زیرزمینی .
مقاوم سازی .
پ) رشته EPC راه و ترابری، شامل تخصصهای :
راه سازی.
پل و تونل سازی .
حمل و نقل ریلی .
فرودگاه سازی.
بندرسازی.
مقاوم سازی .
ت) رشته EPC کشاورزی شامل تخصصهای :
کشاورزی، منابع طبیعی و دامپروری.
شیلات و آبزیان.
فضای سبز.
آبیاری تحت فشار .
ث) رشته EPC آثار تاریخی و فرهنگی شامل تخصصهای:
پژوهشهای فرهنگی و تاریخی .
مرمت و احیای بناها و بافتهای تاریخی.
معرفی.
مقاوم سازی .

آیین نامه ارجاع کار به پیمانکاران طراحی و ساخت صنعتی د رجهت رتبه بندی شرکت های EPC
آییننامه ارجاع کار به پیمانکاران طراحی و ساخت صنعتی نقل از شماره 16622-1380.12.28 روزنامه رسمی شماره 58567 . ت 21811 هـ سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور هیأت وزیران در جلسه مورخ 1380.11.14 بنا به پیشنهاد شماره 50.5351-105.2594 سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور وبه استناد ماده (22) قانون برنامه و بودجه کشور- مصوب 1351 – و در اجرای ماده (2) قانون حداکثر استفاده از توان فنی و مهندسی تولیدی و صنعتیو اجرایی داخل کشور در اجرای پروژهها و ایجاد تسهیلات به منظور صدور خدمات- مصوب 1375 – و در محدوده نظام فنی و اجرایی طرحهای عمرانیکشور موضوع تصویبنامه شماره 24525 . ت 148989 هـ مورخ 1375.4.4، آیین نامه تشخیص صلاحیت پیمانکاران اجرای پروژههای صنعتی بهروش طرح و ساخت را به شرح ذیل به تصویب رساند:
ماده 1:
این آییننامه قوانین ارجاع کار به پیمانکاران دارای گواهی صلاحیت اجرای پروژههای صنعتی به روش طرح و ساخت را مشخص میکند.
ماده 2:
اصطلاحات زیر در آیین نامه با معانی مشروح استعمال می شوند:
الف- در فرآیند ارجاع کار به پیمانکاران، ارزیابی توان اجرای کار به عنوان بخشی اساسی انجام میشود. در این مرحله، توانمندی شرکتهای دارای گواهی صلاحیت برای اجرای طرح مورد نظر بررسی میگردد و بر اساس آن، فهرست کوتاهی از این شرکتها برای دعوت به ارائه پیشنهاد تهیه میشود.
ب- فراخوان نخست: فرآیندی است که در آن از پیمانکاران دارای گواهینامه صلاحیت برای بررسی میزان توان اجرای کار ،دعوت به عمل میآید.
پ- دعوتنامه ارزیابی توان اجرای کار: اسنادی است که جهت سنجش توانمندی اجرای کار پیمانکاران برای آنها ارسال میشود.
ت – اظهار نامه ارزیابی توان اجرای کار: سندی است پیوست به دعوتنامه ارزیابی توان اجرای کار که به وسیله پیمانکاران تکمیل و به دستگاه اجراییتحویل میشود.
ماده 3
هیأت ارزیابی پیمانکار که از این پس هیأت نامیده میشود با عضویت افراد زیر تشکیل میشود:
الف – مجری طرح.
ب – ذیحساب یا مدیر امور مالی دستگاه اجرایی.
پ – مدیر امور فنی و مهندسی یا مدیر امور اجرایی دستگاه اجرایی.
ت – نماینده امور پیمانهای دستگاههای اجرایی.
ث – نماینده مشاور کارفرما(مشاور یا مدیر طرح).
تبصره – در مواردی که عناوین سمتهای فوق در دستگاههای اجرایی، عناوین مشابهی باشد، افراد شاغل در آن سمتها به عضویت هیأت در خواهندآمد.
ماده 4
هیأت وظایف زیر را بر عهده دارد:
الف – بررسی مکفی بودن اطلاعات و مدارک پروژه برای اجرای به روش طرح و ساخت.
ب- تعیین ارزش وزنی ملاکهای ارزیابی توان کار و تنظیم جدول سنجش امتیازها
پ- ارزیابی کفایت مدارک دعوتنامه ارزیابی توان اجرای کار.
ت – بررسی و سنجش توانمندی اجرای کار پیمانکاران و تهیه فهرست کوتاه پیمانکاران
ماده 5
جلسات هیأت با حضور مجری طرح رسمیت مییابد. تصمیمات در هیأت با رأیگیری و حداقل با اخذ سه رأی مثبت اعتبار می یابد.
ماده 6
مراحل سنجش و بررسی پیمانکاران برای دعوت به مناقصه محدود به شرح ذیل میباشد:
الف – اولین فراخوان
ب – دعوت به ارزیابی توان اجرای کار.
پ- سنجش توان اجرای کار پیمانکاران و تهیه فهرست کوتاه پیمانکاران به منظور دعوت به ارائه پیشنهاد.
ماده 7
دستگاههای اجرایی برای ارجاع کار به پیمانکاران در مرحله فراخوان نخست
موظفند این موارد را رعایت نمایند:
الف – مطالعات توجیهی طرح توسط مراجع ذیربط تصویب شده باشد.
ب – اجرای پروژه به تصویب مرجع مربوط رسیده و اعتبار آن تأمین شده باشد.
پ – هیأت شکل گرفته باشد.
ماده 8
برای اولین فراخوان ، دستگاه اجرایی به وسیله نشر آگهی در روزنامه
کثیرالانتشار از پیمانکاران دارای گواهی نامه صلاحیت دعوت میکند.
تبصره 1 – اولین فراخوان ، علاوه بر آگهی در روزنامه، از سوی شبکه اطلاعرسانی سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور که برای پیمانکاران ودستگاههای اجرایی قابل دسترسی باشد نیز اعلام میشود. ” رتبه بندی شرکت های EPC ”
تبصره 2 – تنها پس از انتشار فهرست الکترونیکی از سوی سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور، امکان ارسال دعوتنامه وجود دارد. چنانچه در زمان اولین فراخوان، فهرست پیمانکارانی که صلاحیت اجرای پروژههای صنعتی به روش طرح و ساخت را دارند، توسط سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور منتشر نشده باشد، اولین فراخوان بدون نیاز به ارائه مدرک صلاحیت مذکور انجام خواهد شد.
ماده 9
درنخستین فراخوان ، اطلاعات عمومی و کلی طرح شامل موارد زیر اعلام میشود:
الف – معرفی کارفرما و مشاور کارفرما(مشاوره یا مدیر طرح)
ب – شرح مختصر پروژه.
پ – شرح کلی خدمات پیمانکار از نظر تکمیل طراحی، تأمین مصالح و تجهیزات، ساختمان و
نصب و راهاندازی.
ت – نوع گواهی ، صلاحیت و رسته، رشته و گرایش لازم.
ث – سایر اطلاعات لازم به تشخیص دستگاه اجرایی.
ج – تاریخ و محل دریافت دعوتنامه ارزیابی توان اجرای کار و تاریخ و محل تسلیم اظهار نامه جهت رتبه بندی شرکت های EPC
ماده 10 رتبه بندی شرکت های EPC
پس از اعلام اولین فراخوان ، دعوت نامه ارزیابی توان اجرای کار به
پیمانکارانی که آمادگی خود را برای پذیرش کار اعلام کردهاند تسلیممیشود.
این دعوتنامه اطلاعات مربوط به پروژه و ارزیابی توان اجرای کار را در اختیار پیمانکاران قرار میدهد و اظهارنامه اطلاعات مورد نیاز برای ارزیابی توان اجرای کار را از آنها دریافت میکند.
ماده 11
اطلاعاتی که در دعوت نامه به طور یکسان به همه پیمانکاران داده میشود،
حداقل شامل موارد زیر است:
الف – اطلاعات کلی پروژه.
ب – شرایط عمومی مالی و قراردادی.
پ – ملاکهای ارزیابی توان اجرای کار و جدول سنجش امتیازها.
ت – روش ارزیابی توان اجرای کار شامل ضریب وزنی و نحوه امتیاز دهی به هر یک از
عوامل ارزیابی.
ماده 12
اطلاعاتی که از پیمانکار طبق فرمها و جدولهای اظهار نامه ارزیابی توان
اجرای کار از خواسته میشود، شامل موارد زیر است:
الف – مشخصات ثبتی یا مجوز قانونی راه اندازی شرکت پیمانکاری و شرکتهای همکار.
ب – مشخصات گواهی صلاحیت پیمانکار(گروه مدیریت طرح و ساخت).
پ – مشخصات سازمانی پیمانکار و شرکتهای همکار.
ت – مشخصات سازمانی مدیریتی پیمانکار و شرکتهای همکار.
ث- مشخصات مالی و اعتباری پیمانکار و شرکتهای همکار.
چ – توان طراحی و اجرایی پیمانکار و شرکتهای همکار.
ح – امکانات و تجهیزات فنی و نرمافزاری.
خ – وضعیت ماشینآلات و تجهیزات پیمانکار و شرکتهای همکار.
تبصره – در صورتی که پیمانکار گروه همکاری از مشارکت شرکتهای مستقل باشد، بر حسب
مورد، این اطلاعات برای گروه و هر یک از شرکتهایمستقل تهیه شود.
ماده 13
اطلاعات کلی پروژه شامل اطلاعات و دادههای زیر میباشد:
الف – خروجیها (فرآوردهها، محصولات) و ظرفیتها.
ب – ورودیها از قبیل مواد اولیه و انرژی.
پ – اهداف توسعه آتی.
ث – مبانی طراحی، کدها و استانداردها.
ج – اطلاعات مربوط به ساختگاه.
چ – برنامه زمانی کلی پروژه.
ح – سازمان پروژه (کارفرما، مشاوره و مدیر طرح).
خ – ضوابط ایمنی طرح.
ماده 14 رتبه بندی شرکت های EPC
شرایط عمومی مالی و قراردادی شامل این اطلاعات است:
الف – نوع و میزان ضمانت ارایه پیشنهاد و سایر تضمینهای قراردادی و در صورت لزوم
تعیین سهم شرکتهای همکار در تهیه تضمینها.
ب – توان مالی پیمانکار و شرکتهای همکار برای تأمین سرمایه کار.
پ – نمونه موافقت نامه، شرایط عمومی و شرایط خصوصی پیمان.
ت – امضای قرارداد به وسیله پیمانکار به اتفاق شرکتهای همکار به صورت مشترک و
تضامنی و اعطای نمایندگی به پیمانکار از سوی شرکتهایهمکار برای اجرای پروژه.
ث – نحوه جبران هزینه تهیه پیشنهاد از سوی پیمانکاران که به وسیله دستگاه اجرایی
به منتخب دوم و سوم پرداخت میشود.
ماده 15
معیارهای ارزیابی توان اجرای کار عبارتند از:
الف – سابقه کار پیمانکار در پروژههای مشابه.
ب – سابقه کار شرکتهای همکار پیمانکار.
پ – مدیریت کارآمد و با تجربه .
ت – کفایت افراد فنی و عناصر کلیدی از نظر دانش و تجربه.
ث – قدرت مالی پیمانکار و شرکتهای همکار.
ج – خلاقیتها و نوآوریها در کارهای مشابه.
چ – روش مدیریتی پیمانکار برای اجرای کار شامل نحوه کنترل زمان، هزینه و کیفیت.
ح – ماشین آلات و تجهیزات آماده به کار و یا در دسترس پیمانکار و شرکتهای همکار.
خ – سایر موارد لازم به تشخیص دستگاههای اجرایی.
ماده 16
هیأت مکلف است بر اساس اولویتهای اجرایی پروژه، جدول امتیازها و ضریب
وزنی هر یک از معیارها را به همراه دعوتنامه ارزیابی تواناجرای کار به پیمانکاران
تحویل دهد. این جدول حاوی اطلاعات زیر میباشد:
الف – معیارهای ارزیابی.
ب – اهمیت وزنی هر یک از معیارها.
پ – روش محاسبه تعینی امتیاز برای هر یک از معیارها.
ت – اعلام حد نصاب امتیاز.
ماده 17
هیأت موظف است پس از دریافت اظهارنامه توان اجرای کار و محاسبه
امتیازهای پیمانکارانی که اظهار نامه خود را در مهلت مقرر تحویلدادهاند، آنها
را سنجیده و حداقل پنج پیمانکار را برای دعوت به ارائه پیشنهاد به دستگاه اجرایی
معرفی کند.
تبصره 1 – در صورتی که تعداد پیمانکاران فهرست کوتاه از پنج نفر کمتر باشد،
دستگاه اجرایی میتواند آگهی فراخوان نخست را تمدید کند. در صورتیکه دستگاه
اجرایی این تمدید را صلاح نداند، میتواند پیمانکاران دارای گواهینامه صلاحیت را
برای رساندن تعداد دعوتشدگان به حد نصاب پنج پیمانکار، با ارسال دعوتنامه اقدام به دعوت میکند.
حداکثر 48 ساعت پس از تأیید هیأت، دعوتنامهها را برای پیمانکاران ارسال میکنند.
تبصره 2ـ چنانچه تعداد پیمانکاران حایز شرایط به پنج نرسد، دستگاه اجرایی بر حسب
تشخیص هیأت و آییننامه داخلی خود عمل مینماید.
ماده 18
دستگاه اجرایی حداکثر یک هفته پس از ارزیابی توان اجرای کار پیمانکاران
و تنظیم فهرست کوتاه، گزارش انتخاب پیمانکاران منتخب شاملاسناد ارزیابی توان اجرای
کار، روش و نتیجه تعیین امتیازها را به همراه اسامی پیمانکاران منتخب به سازمان
مدیریت و برنامه ریزی کشور گزارشمیدهد. سازمان یاد شده مکلف است هر ساله فهرست
پیمانکاران دارای گواهی صلاحیت را به همراه اسامی پیمانکاران ممتاز، تعداد
کارهایدر دست اجرا و کل قراردادهای در دست اجرای پیمانکاران را منتشر سازد.
ماده 19
در صورت ارجاع کار به روش ترک تشریفات مناقصه، پیمانکاری که کار به او
واگذار میشود، باید گواهی صلاحیت اجرای پروژه صنعتی بهروش طراحی و ساخت را دارا
باشد. درهرحالت باید توان پیمانکار اجرایی پروژه مورد نظر، از سوی هیأت مورد
تأیید قرار گیرد.
ماده 20 – بعد از تصویب و ابلاغ این آییننامه، سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور
شیوه نامه اجرایی آییننامه حاضر را از جمله راهنمای تهیه اظهارنامه صلاحیت
تهیه و ابلاغ میکند.
ماده 21 – سازمان مدیریت و برنامهریزی نظارت بر حسن اجرای این آییننامه را برعهده دارد.